Rembrandt van Rijn

Saul en David

Rembrandt van Rijn  Saul en David
Rembrandt van Rijn  Saul en David
Rembrandt van Rijn  Saul en David
Rembrandt van Rijn  Saul en David
Rembrandt van Rijn  Saul en David

Rembrandt van Rijn
Saul en David

Te zien in Zaal 10

Lang werd getwijfeld of dit schilderij wel een echte Rembrandt is. Daarom is het in de afgelopen jaren uitgebreid onderzocht en gerestaureerd. Nu is het weer terug op zaal en weten we zeker: Saul en David is een Rembrandt.

De Bijbelse koning Saul lijdt aan depressies en laat zich troosten door de jonge David die harp voor hem speelt. Bijzonder is het gebaar van Saul: hij droogt zijn tranen aan het gordijn. Maar zo dadelijk ontsteekt hij in woede en zal hij zijn speer naar David gooien.

Technische details

Luister en ontdek meer over dit schilderij

Mauritshuis - algemene audiotour
Mauritshuis - Algemene audiotour
Mauritshuis Perspectief
  • Mauritshuis

    Algemene audiotour

Alle audiofragmenten

  • Mauritshuis

    Algemene audiotour

    Mauritshuis Perspectief
Mauritshuis &
Humberto Tan - Presentator
Humberto Tan Maurits&
  • Humberto Tan

    Presentator

Alle audiofragmenten

  • Humberto Tan

    Presentator

    Humberto Tan Maurits&

Rembrandt? De zaak Saul en David

Na jarenlang onderzoek was het schilderij Saul en David van Rembrandt in de zomer van 2015 voor het eerst weer op zaal te zien. Het stond centraal in de tentoonstelling Rembrandt? De zaak Saul en David. De tentoonstelling ging over de restauratie en het jarenlange onderzoek naar het schilderij. Tijdens dit onderzoek kon worden vastgesteld dat het schilderij écht van Rembrandt is.

Rembrandt van Rijn  Saul en David

Rembrandt van Rijn
Saul en David

Te zien in Zaal 10

Naar boven

Jarenlang was dit een van de beroemdste Rembrandts van het Mauritshuis, tot 1969, toen er twijfel rees of Rembrandt het wel geschilderd heeft. Inmiddels is het schilderij grondig onderzocht en gerestaureerd. Zo is vast komen te staan dat Rembrandt het wel degelijk geschilderd moet hebben. Hij werkte aan het schilderij in de periode 1651–1654 en maakte het later af, vermoedelijk tussen 1655 en 1658.

Links zit koning Saul, die een kleurrijke tulband draagt en een speer vasthoudt. Rechts knielt de jonge David die op een harp speelt. Het onderwerp komt uit het Oude Testament (I Samuel 18: 9–11). Saul, die geplaagd werd door neerslachtige buien, vond troost in het harpspel van David. Maar toen David na verloop van tijd succesvol werd in de strijd tegen de Filistijnen,
werd Saul jaloers en gooide hij een speer naar David. David wist op tijd weg te duiken, maar de vriendschap tussen beide mannen was definitief voorbij. Rembrandt gaf het moment weer vlak voordat Saul de speer werpt. Bijzonder is het gebaar waarmee Saul zijn oog droogt aan het gordijn, alsof hij overmand door verdriet het eerste pakte wat binnen handbereik was. Dit soort originele vondsten, uit het leven gegrepen, zijn typisch voor Rembrandt.

Het schilderij is niet zonder kleerscheuren door de tijd gekomen. In de negentiende eeuw zijn de figuren van Saul en David van elkaar losgesneden en weer aan elkaar gezet, waarbij een groot stuk doek is toegevoegd boven het hoofd van David. De rode penseelstreken in Sauls mantel, die ongewoon los en breed zijn neergezet, waren oorspronkelijk waarschijnlijk minder opvallend en bedekt met een semi-transparante toplaag.

(deze tekst is eerder gepubliceerd in: E. Runia et al, Mauritshuis: Hoogtepunten uit de collectie, Den Haag 2017, pp. 52-53)

Detailgegevens

Algemene informatie
Rembrandt van Rijn (Leiden 1606 - 1669 Amsterdam)
Saul en David
schilderij
621
Zaal 10
Materiaal en technische gegevens
olieverf
doek
130 x 164,5 cm

Herkomst

Victor de Riquet de Caraman, Parijs, vóór 1830; verzameling Didot de Saint-Marc, Parijs, 1835-1863; Alphonse Audry, Parijs, 1863-1869; verzameling Febure, Parijs, c.1870; kunsthandel Durand-Ruel, Parijs; Albert, baron von Oppenheim, Keulen, 1876; Philippe George, Ay nabij Epernay, vóór 1890; kunsthandel Durand-Ruel, Parijs, 1890-1898; Abraham Bredius, Den Haag, 1898-1946 (in langdurig bruikleen aan het Mauritshuis sinds 1898); legaat van Abraham Bredius, 1946