Rembrandt Reality

12 mrt 2019

Rembrandt Reality Screen

Op de historische plek van de Waag in hartje Amsterdam hebben het Mauritshuis en Nationale-Nederlanden één van Rembrandts beroemdste schilderijen vandaag virtueel tot leven gebracht. Het schilderij De Anatomische Les van dr. Nicolaes Tulp uit 1632 dat in het museum een prominente plaats heeft, is één van de topstukken uit het Rembrandtjaar. Met een nooit eerder in de museale wereld vertoonde Augmented Reality-ervaring stapt de kijker digitaal het Anatomisch Theater van 1632 in om daar de collega-artsen van dokter Tulp én hun studieobject, het lichaam van Aris Kindt, te bestuderen. 350 jaar na de dood van de wereldberoemde Hollandse Meester kan iedereen met de app Rembrandt Reality over zijn schouder meekijken.

Augmented Reality zonder bril

De app Rembrandt Reality maakt gebruik van de techniek Augmented Reality. Deze techniek maakt het mogelijk om met de camera op Apple of Android devices* de wereld te verrijken met virtuele holografische projecties. Deze worden in de fysieke wereld geprojecteerd en geplaatst, waardoor de gebruiker de interactie aan kan gaan met deze virtuele objecten. Zo werd er voor Rembrandt Reality een virtuele ‘portal’ ontworpen. Door deze portal in de fysieke wereld te plaatsen kan de kijker deze portal via de smartphone echt binnenlopen. En via de camera van de smartphone kijkt de gebruiker naar een virtuele wereld, in dit geval de Anatomische Les. Dit is anders dan bij Virtual Reality waarbij de kijker helemaal in een virtuele wereld zit. Met Augmented Reality kan hij volledig vrij bewegen en deze 3D wereld helemaal ontdekken. Anders dan bij Virtual Reality hoeft er dus geen bril te worden gedragen.

Rembrandtreality

Making-of

Om het schilderij De Anatomische Les van dr. Nicolaes Tulp zo reëel mogelijk na te maken, zijn look-a-likes van de hoofdpersonen op het schilderij gekleed in '17de-eeuwse' kostuums en daarna gescand met een 3D scanner bestaande uit 600 spiegelreflexcamera’s. Daarnaast werd ook het oorspronkelijke theater ‘In de Waag’, waar dokter Tulp in 1632 zijn anatomische les gaf, met een 3D scanner vastgelegd. Deze scans zijn vervolgens samengevoegd, waarna 3D modeleurs de juiste kleuren, texturen en licht hebben geven aan de personen en de ruimte. Aan het project werkten kunsthistorici van het Mauritshuis nauw samen met de makers van de app. Op deze manier kon hun kennis van Rembrandt worden vertaald naar een app die net als Rembrandt z’n tijd ver vooruit is.

Innovatieve chirurgijns in de Gouden Eeuw

De Anatomische Les was één van de eerste, belangrijke opdrachten voor de jonge Rembrandt. Het chirurgijnsgilde van Amsterdam vroeg hem de arts Nicolaes Tulp en enkele van zijn gildebroeders te portretteren. Tulp was sinds 1628 hoofddocent van dat gilde en in die functie verzorgde hij anatomische lessen in de Amsterdamse Waag. Het publiek kon een toegangskaartje kopen om te zien hoe een ter dood veroordeelde crimineel werd ontleed. Anatomische lessen waren zeer populair in een tijd waarin er hernieuwde belangstelling voor het menselijk lichaam was, en duurden meerdere dagen. Rembrandt schilderde zijn medische gezelschap op een originele manier: alsof wij zelf in het anatomische theater aanwezig zijn en de les vanaf een afstandje volgen.

'Dit is een nieuwe moderne manier van naar kunst kijken, de schilderij-beleving van de toekomst’, aldus Emilie Gordenker, directeur van het Mauritshuis. ‘Rembrandt was een vooruitstrevend schilder. Hij gebruikte nieuwe technieken om tot een nieuwe beeldtaal te komen. 350 jaar later laten we ons door hem inspireren. Met gebruik van Augmented Reality-techniek plaats je het anatomisch theater in je huiskamer of op straat, om er vervolgens via een poort naar binnen te lopen. Je bent zo getuige van de anatomische les van toen en kijkt als het ware mee over de schouder van Rembrandt. Zo begrijp je waarom hij bepaalde keuzes maakte.'

'We zijn trots op deze innovatieve manier om één van Rembrandts fascinerende schilderijen aan een breed en jong publiek te laten zien. Je stapt letterlijk het schilderij van Rembrandt binnen. De samenwerking met het Mauritshuis hebben we recent voor drie jaar weer verlengd en juist dit soort eigentijdse digitale concepten hebben we voor ogen. Het past goed bij ons doel om te helpen kunst en cultuur toegankelijk te maken voor iedereen, en zo een positieve bijdrage te leveren aan de samenleving', zegt Dailah Nihot, lid van de Management Board van NN Group. *Het gaat om smart toestellen en devices die niet ouder zijn dan twee jaar.

De app Rembrandt Reality is vanaf vandaag (12 maart) voor iedereen gratis beschikbaar in de Apple App Store en Google Play store. *Apple: iPhone SE, 6S en nieuwere modellen, iPad Pro, iPad 2017 en nieuwere modellen Android: Android 7.0 of hoger.