Who's that Girl?

Hoe zag het Meisje eruit in 1665?

18 apr 2023

0670 Repro

Hoe zag het Meisje met de parel eruit toen Vermeer zijn laatste kwaststreek op het doek aanbracht en hij het -nu wereldberoemde schilderij- van de ezel haalde? Kijken we nog steeds naar hetzelfde schilderij zoals hij het ooit bedoeld had? En welke schildertechnieken zou hij hebben gebruikt? In de gratis toegankelijke presentatie Who’s that Girl? deelt het Mauritshuis de belangrijkste onderzoeksresultaten van hoe het Meisje er rond 1665 moet hebben uitgezien. De presentatie in de foyer van het museum toont ook een megagrote 3D-print van het Meisje, die je kunt bekijken én aanraken. Dankzij zeer geavanceerdere onderzoekstechnieken zijn we een heel stuk dichterbij Vermeer gekomen.

100 keer groter

Op de 3D-print van 4 meter hoog is het schilderij, zoals we het nu kennen, ongeveer 100 keer groter afgebeeld. In een digitale visualisatie ontdekt de bezoeker niet alleen hoe het Meisje er uitzag in 1665, maar ook welke wijzigingen het werk in de ruim 350 jaar daarna heeft ondergaan, onder meer het ontstaan van craquelé (kleine barstjes in de verf of schildersdoek). Ook geeft de presentatie meer inzicht in Vermeers schildertechniek. De bezoeker komt alles te weten over de pigmenten en materialen van de kunstenaar. In de presentatie staat een vitrinekast met de 10 pigmenten die hij gebruikte en een wereldkaart waarop is aangeduid waar zij vandaan kwamen – cochenille gemaakt van insecten die te vinden zijn op Mexicaanse en Zuid-Amerikaanse cactussen en ultramarijn dat werd vervaardigd uit kostbare steen uit Afghanistan.

Glinstering

Verder zijn er nog méér vergrote details te zien van enkele delen uit het schilderij. Zo is de parel-oorbel gemaakt met maar twee verfstroken. Je ziet als bezoeker de transparante blauwe lagen in haar hoofddoek, de glinstering in haar oog en het vocht op haar lippen. Bezoekers kunnen deze details ook aanraken en het reliëf van het verfoppervlak voelen als een ‘landschap’.

Who’s that Girl? toont een combinatie van verschillende technieken: microscopie (hoog-resolutie 3D digitale-microscopie van Hirox), 3D printing (elevated printing technology van Canon) en computer wetenschap (TU Delft).

Abbie Vandivere, hoofd van het onderzoeksteam: "Ons wetenschappelijk onderzoek heeft ons dichter bij Vermeer en het Meisje gebracht dan ooit tevoren. Het combineren en vergelijken van verschillende wetenschappelijke technologieën heeft zoveel meer informatie opgeleverd dan één enkele technologie op zich zou hebben gedaan. Het Meisje met de parel is een persoonlijker beeld dan eerder werd gedacht. Dit onderzoek heeft ook de huidige conditie van het schilderij in kaart gebracht, waardoor we eventuele veranderingen in de toekomst optimaal kunnen monitoren."

Combinatie van onderzoekstechnieken

De eerdere resultaten van het wetenschappelijke onderzoek naar het Meisje met de parel werden in 2020 bekend gemaakt en lieten opmerkelijke ontdekkingen zien. Zo kon het onderzoeksteam bekend maken dat het Meisje ooit wimpers en wenkbrauwen had. Nog een spectaculaire vondst: de achtergrond was niet altijd zwart, zoals nu. Oorspronkelijk stond het Meisje waarschijnlijk voor een donkergroen gordijn.

De presentatie Who’s that Girl? komt tot stand in samenwerking met Canon Production Printing, TU Delft en Hirox Europe.

Who’s that Girl?
8 juni 2023 t/m 7 januari 2024 in de foyer van het Mauritshuis