In deze lezing van Emeritus-hoogleraar Frank van Vree wordt een beeld geschetst van de Rembrandt-verering tijdens de Duitse bezetting, waarbij niet alleen wordt stilgestaan bij de propaganda, maar ook bij de verschillende tentoonstellingen, films en de Rembrandt-opera van de omstreden componist Henk Badings.
Wanneer? Deze lezing begint om 15:00 uur, inloop vanaf 14:30 uur.
Prijs: €8,50 inclusief bezoek aan de tentoonstelling. Wil je ook de meesterwerken zoals Meisje met de parel bezoeken? Dan dien je in het bezit te zijn van een geldig entreebewijs.
Inhoud
Op 15 juli 1944 vond in Amsterdam de nationale viering van Rembrandts verjaardag (1606) plaats. Dat gebeurde in aanwezigheid van NSB-leider Mussert en vele andere hooggeplaatste Nederlandse en Duitse nazileiders. De bijeenkomst vormde het hoogtepunt van een ‘Kultuurweek’ die de kracht van de Nederlandse cultuur ‘in Germaans verband’ moest tonen. Daarvoor was alles uit de kast gehaald: kranten, radio en bioscoop waren verplicht er aandacht aan te besteden. Door het hele land vonden festiviteiten plaats, met volksdansen, theatervoorstellingen en muziekuitvoeringen. Rembrandt was het stralende middelpunt.
Dat Rembrandt zo’n belangrijke plaats innam in de nazistische propaganda en cultuurpolitiek is geen toeval: al sinds het einde van de negentiende eeuw werd de Hollandse zeventiende-eeuwse kunst in Duitsland graag voorgesteld als onvervreemdbare onderdeel van wat werd beschouwd als ‘een gedeelde Germaanse leefwereld’. Rembrandt werd daarbij soms zelfs afgeschilderd als een ‘betere’ Duitser.
Frank van Vree
Frank van Vree is emeritus-hoogleraar Geschiedenis van Oorlog, Conflict en Herinnering aan de Universiteit van Amsterdam. Tot 2021 was hij directeur van het NIOD en eerder o.a. decaan van de Faculteit Geesteswetenschappen aan de UvA. In 2023-2024 was hij Cleveringa-hoogleraar aan de Universiteit Leiden; eerder had hij ook tijdelijke posities aan New York University, de Erasmus Universiteit en de universiteiten van Aarhus, Göttingen, Luik en Skopje. Zijn meest recente boek is Nederland en de herinnering aan de Jodenvervolging 1945-2024.
