Huis in de storm

Museum in oorlogstijd

13 februari - 29 juni 2025

In 2025 staat het Mauritshuis stil bij de bevrijding van Nederland, tachtig jaar geleden. De kunstcollectie in de opslag, propaganda-tentoonstellingen, muziekuitvoeringen en Arbeitseinsatz-onderduikers – het Mauritshuis maakte tijdens de Duitse bezetting van Nederland een bewogen periode door.

Het museum bevond zich midden in het politieke machtscentrum van de nazi’s: alle belangrijke organisaties van het Duitse bestuur lagen letterlijk om de hoek. Directeur Wilhelm Martin had vele zorgen, waaronder de bescherming van de wereldberoemde collectie schilderijen, en hoe om te gaan met de propagandistische rol van het museum die de Duitsers voor ogen hadden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde vanaf 1942 het gezin van bedrijfsvoerder Mense de Groot in het Mauritshuis. De herinneringen en belevenissen van één van de kinderen, de 11-jarige Menno de Groot, spelen een belangrijke rol voor onze jonge museumbezoekers.

Persoonlijke verhalen

Huis in de storm – Museum in oorlogstijd neemt je aan de hand van schilderijen, objecten, foto’s, film en geluidsfragmenten terug naar het Mauritshuis tijdens de Tweede Wereldoorlog. Welke historische gebeurtenissen vonden in en om het museum plaats? Welke impact had dit op de toenmalige bezoekers en de mensen die er werkten én woonden? Aan de hand van persoonlijke verhalen van toenmalig directeur Wilhelm Martin en de familie De Groot (zij woonden in het Mauritshuis) wordt aandacht besteed aan thema’s als (on)vrijheid, onderdrukking, kunstbescherming en nationaalsocialistische cultuurpolitiek.

Voor families

Dit is Menno. Vanaf de zomer van 1942 woonde hij met zijn familie in de kelder van het Mauritshuis. Zijn vader Mense de Groot was bedrijfsvoerder. Op deze manier zorgde de directeur ervoor dat er altijd een betrouwbare medewerker in het museum was om toezicht te houden.

Maar wat speelde zich allemaal af binnen-en buiten de muren van het museum? Waar was het Meisje met de parel tijdens de Tweede Wereldoorlog? Vader Mense hield alles bij in een persoonlijk logboek, maar hoe beleefde Menno zijn tijd in het Mauritshuis?

Zijn verhaal begint in de grote kunstkluis. Hier vertelt Menno ons over zijn jeugdherinneringen: van het verzorgen van zijn konijnen tot verzetskranten rondbrengen en vissen vangen in de Hofvijver zodat zijn familie te eten had.

Een detail van de tentoonstellingsposter Huis in de Storm: jongen met een konijn op zijn schouder kijkt hoe schilderijen uit het Mauritshuis verplaatst worden.

Ga op missie

Het is belangrijk om de verhalen van toen door te geven. Hoe was het om als kind in oorlogstijd te leven en hoe beschermde de directeur de beroemde kunstwerken? Wat voelde je? Waarover dacht je na? En wat voor beslissingen moest je nemen? Ontdek het met jouw eigen logboek (8+) aan de hand van (teken)opdrachten, quizjes en vragen.

Met het logboek loop je door de tentoonstelling Huis in de Storm, maar ook langs de vaste tentoonstelling en rondom het museum. Je kunt het helemaal in je eigen tempo invullen en het echte 'journallen' doe je natuurlijk lekker thuis. Knippen, plakken, schrijven, alles mag!

Haal jouw logboek bij de Servicebalie of bij de ingang van de tentoonstelling.

Tip: Elke zondag (op 13 april na) is er gratis Open Kunstwerkplaats van 13.15 - 16.15 uur. Loop gezellig binnen en werk aan jouw logboek!