Facelifts & Makeovers
Ontdek de verborgen wereld van de restauratie
7 oktober 2021 t/m 9 januari 2022
Hoe kan het dat de eeuwenoude schilderijen van Rembrandt, Vermeer en Rubens er vandaag de dag nog steeds zo goed uit zien? Dat is mede te danken aan restauratoren. Zij zorgen ervoor dat schilderijen zo goed mogelijk bewaard blijven.
De tentoonstelling Facelifts & Makeovers richt de schijnwerper op wat meestal verborgen blijft: het restaureren van schilderijen. Wat is restauratie? Waarom is het nodig? En welke geheimen ontdekken restauratoren tussen de verflagen? Welkom in de verborgen wereld van de restauratie!
Over de tentoonstelling
Wat doe je als een schilderij beschadigd is door houtworm? Waarom werd er zomaar iets toegevoegd aan een schilderij van Frans Hals? En voor welk dilemma komt een restaurator te staan als er ineens een extra figuur op een schilderij verschijnt?
De tentoonstelling Facelift & Makeovers vertelt het verhaal van schilderijen die de afgelopen 25 jaar in het Mauritshuis gerestaureerd zijn. Je komt alles te weten over het zichtbaar maken van de onderste lagen van schilderijen (en dat daar soms een totaal andere voorstellingen onder blijkt te zitten!), het ontstaan van craquelé (die kleine barstjes in de verf van oude schilderijen) en hoe je met behulp van jaarringen in oude bomen kunt achterhalen hoe oud een paneel is. Een tentoonstelling met voor elk wat wils: techniek, geschiedenis en bijzondere ontdekkingen.
Voor de hele familie
De tentoonstelling Facelifts & Makeovers is ook heel leuk om met kinderen te bezoeken. Voor kinderen vanaf 7 jaar is er een eigen route door de tentoonstelling, met teksten en opdrachten om zelf te doen. Bovendien zit de tentoonstelling vol video's en animaties.
Iedere zondag en in de vakanties zijn kinderen van harte welkom in onze Kunstwerkplaats. Tijdens deze workshops gaan kinderen zelf aan de slag als restaurator.
Onze restauratoren
Op de zolder van het Mauritshuis bevindt zich het restauratie-atelier. Dit is het domein van onze restauratoren Carol, Sabrina en Abbie. Samen met stagiairs en externe specialisten zorgen zij ervoor dat onze schilderijen in goede staat blijven. Ze herstellen eventuele beschadigingen, doen wetenschappelijk onderzoek naar gebruikte materialen en schildertechnieken en zorgen ervoor dat je ook in de toekomst van de schilderijen kunt blijven genieten. Helaas is dit deel niet toegankelijk voor publiek, maar we proberen je in de tentoonstellingsruimte toch een inkijkje te geven.
Op zoek naar geheimen
Een schilderij is meer dan verf op een ondergrond. Een schilderij is opgebouwd uit verschillende lagen materiaal. De onderste laag - de ‘drager’ - is bij de meeste 17de -eeuwse schilderijen een houten paneel of een opgespannen doek. Daarop komt de ‘grondering’. Hiermee maakt de kunstenaar de ondergrond egaal. Op de grondering komt de ondertekening of -schildering; de schets voor het uiteindelijke schilderij. Daarbovenop de voorstelling zelf en de bovenste laag bestaat uit vernis.
Zoals archeologen in de verschillende lagen van de aarde informatie over de geschiedenis van de wereld vinden, geven de lagen van een schilderij informatie over de geschiedenis van schilderkunst. Gewapend met wattenstaafjes, penselen en de nieuwste technologie gaan restauratoren hierin op zoek naar de geheimen die daar verscholen liggen.
Het mysterie van de verdwenen soldaat
Momenteel zijn we bezig met de restauratie van Een binnenplaats met rokende man en een drinkende vrouw van Pieter de Hooch (1658-60). Dat leek een schilderij van een gezin te zijn, totdat er ineens een soldaat vanonder een overschildering opdook. Hij zat oorspronkelijk tussen de man en de vrouw aan tafel. Waarom is niet bekend, maar in de loop der eeuwen moest hij het veld ruimen. Wat achterbleef zijn een stukje van zijn duim op de bierpul, zijn jas - die nog over het hek hangt - en zijn pijp. Wat te doen met deze soldaat? Hem weer laten verdwijnen of hem terug aan tafel zetten?
Ontdek de tentoonstelling online
Met dank aan
Facelifts & Make-overs is tot stand gekomen met steun van Stichting Vrienden van het Mauritshuis, Mondriaan Fonds, Marjon Ornstein Fonds, Fonds 1818 en American Friends of the Mauritshuis.
En onze hoofdpartners VriendenLoterij en NN Group.