Jan Steen

'Zo de ouden zongen, zo piepen de jongen'

169 voorzijde
169 detail signatuur
169 detail opschrift
169 ingelijst
169 voorzijde

Meer over Jan Steen

Jan Steen is een van de populairste en meest veelzijdige schilders uit de Hollandse 17e eeuw. Zijn werken zijn in alle grote musea ter wereld te bewonderen. Wie kent niet de komische voorstellingen van rommelige huishoudens, kwakzalvers, zieke meisjes en herbergen met losbandige volwassenen en rondhollende kinderen? Zijn rumoerige taferelen zijn zo kenmerkend dat ‘een huishouden van Jan Steen’ een veelgebruikt Nederlands gezegde is geworden. Naast talloze genrevoorstellingen schilderde Steen ook historiestukken en portretten. Daarbij putte hij uit een grote kennis van de Bijbel, klassieke mythologie, geschiedenis, (komische) literatuur en toneelkunst.

Lees de hele biografie
742 Jan Steen Zelfportret
169 voorzijde

Jan Steen
'Zo de ouden zongen, zo piepen de jongen'

Te zien in Galerij Prins Willem V

Naar boven

Naast Jan Steens grote voorstelling van het spreekwoord ‘Soo voer gesongen, soo na gepepen’ (inv. nr. 742) bezit het Mauritshuis deze kleinere versie, die vermoedelijk iets eerder is gemaakt en onderdeel vormde van de collectie van Prins Willem V. Net als op de grotere versie refereren verschillende elementen aan het slechte voorbeeld van volwassenen dat door de jeugd wordt ‘nagepepen’: zittend aan tafel trekt een man met donkere hoed (waarvoor Steen een zelfportret gebruikte) lachend aan zijn lange Goudse pijp, terwijl naast hem een jonge vrouw een eigen pijpje stopt. Naast haar speelt een jongetje op de fluit en achter hen staat een doedelzakspeler. Ook hier zijn de vogelkooi en het drinken van wijn prominent verbeeld. Rechts speelt een kindje met een kat en links staat een grijsaard te zingen bij het haardvuur, terwijl een oude vrouw een peuter met een rammelaar op haar schoot leert dansen. In het verleden werd dit stuk aangeduid met de titel De familie van de schilder, maar dat het een familieportret is lijkt onwaarschijnlijk. De verflaag van het schilderij is helaas nogal beschadigd. Tegenwoordig zijn vooral de gezichten van het oudere paar links zichtbaar overschilderd (zie Technical Notes), maar onduidelijk is wanneer deze ingreep heeft plaatsgevonden. Desalniettemin laat het schilderij nog steeds de hoge kwaliteit van Steens kunnen zien.

Detailgegevens

Algemene informatie
Kunstenaar Jan Steen (Leiden 1626 - 1679 Leiden)
Titel 'Zo de ouden zongen, zo piepen de jongen'
Objectnaam schilderij
Inventarisnummer 169
Te zien in Galerij Prins Willem V
Materiaal en technische gegevens
Techniek olieverf
Materiaal doek
Afmeting 83,8 x 91,9 cm
Opschriften
Gesigneerd rechtsonder, op de vijzel: .STEEN.
Opschrift op de mantel: Soo de Oude Songe, Soo pypen de Jonge

Herkomst

Prins Willem V, Den Haag, voor 1775-1795; in beslag genomen door de Fransen, overgebracht naar het Muséum central des arts/Musée Napoléon (Musée du Louvre), Parijs, 1795-1815; Koninklijk Kabinet van Schilderijen, gevestigd in de Galerij Prins Willem V, Den Haag, 1816; overgebracht naar het Mauritshuis, 1822; tentoongesteld in de Galerij Prins Willem V, sinds 2010